Cứng khớp là triệu chứng mà nhiều người gặp phải, đặc biệt là ở người cao tuổi. Đây là triệu chứng không nguy hiểm đến tính mạng nhưng sẽ gây hạn chế hoạt động hằng ngày của bạn. Hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn phương pháp khắc phục triệu chứng này và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Cứng khớp là gì?

Cứng khớp là cảm giác đau khi di chuyển khớp, cử động của khớp bị hạn chế hoặc khó khăn, bạn không thể di chuyển hết tầm vận động bình thường của khớp. Nguyên nhân là vì khi bạn già đi, sụn khớp (chất xốp bảo vệ các đầu xương) bắt đầu khô và cứng lại. Cơ thể bạn cũng tạo ra ít dịch khớp hơn, là chất hoạt động giống như dầu bôi trơn để giữ cho khớp của bạn hoạt động trơn tru. 

Những điều này làm cho các khớp của bạn có thể không còn cử động tự do như trước nữa và dẫn đến triệu chứng cứng khớp. Không phải tất cả các khớp cứng đều là kết quả của tuổi tác. Nhiều tình trạng khác có thể gây ra cứng khớp như viêm khớp dạng thấp, lupus và viêm bao hoạt dịch, viêm khớp gout.

Những dấu hiệu và triệu chứng của cứng khớp

Cứng khớp cũng có thể gây ra các triệu chứng như:

• Đau khớp
• Hạn chế tầm vận động của khớp
• Biến dạng khớp
• Sưng khớp
• Âm thanh nứt hoặc lục cục khi chuyển động
• Đau tăng khi vận động

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên lên lịch đến gặp bác sĩ để kiểm tra các dấu hiệu chấn thương hoặc nhiễm trùng nếu bạn đột ngột bị đau và cứng khớp. Nếu bạn bị cứng và sưng mãn tính ở khớp trong vài tuần hoặc vài tháng hãy gặp bác sĩ để xác định nguyên nhân và tư vấn phương pháp điều trị thích hợp.

Người bệnh nên thăm khám sớm để có phương pháp điều trị phù hợp

Nguyên nhân dẫn đến cứng khớp

Tuổi tác là nguyên nhân phổ biến gây cứng khớp, chủ yếu do hiện tượng lão hóa các cơ, sụn khớp, dây chằng, xương khớp. Ngoài quá trình lão hóa thông thường, một số bệnh hoặc tình trạng nhất định có thể gây cứng khớp bao gồm:

• Ít vận động
• Thoái hóa khớp
• Viêm khớp dạng thấp
• Chấn thương
• Viêm khớp vảy nến
• Viêm cột sống dính khớp
• Bệnh gout
• Nhiễm trùng (Viêm khớp nhiễm khuẩn)

Thoái hóa khớp là một trong những nguyên nhân dẫn đến cứng khớp

Những ai có nguy cơ mắc phải cứng khớp?

Những đối tượng có nguy cơ mắc cứng khớp bao gồm:

• Phụ nữ sau mãn kinh
• Tuổi trên 40
• Béo phì
• Mắc các bệnh lý phải bất động kéo dài
• Chấn thương khớp

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải cứng khớp

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc cứng khớp bao gồm:

• Lão hóa
• Mãn kinh
• Lao động nặng
• Vận động sai tư thế
• Thừa cân, béo phì
• Thay đổi thời tiết đột ngột

Thừa cân, béo phì là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ cứng khớp

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán cứng khớp

Bác sĩ sẽ hỏi bệnh sử, tiền căn và khám bệnh đầy đủ cho bạn. Cứng khớp thường được chẩn đoán dựa trên lâm sàng. Nhưng để tìm ra nguyên nhân của cứng khớp bác sĩ sẽ đề nghị một số xét nghiệm cần thiết như sau:

• X-quang: Trước tiên, bác sĩ có thể khuyên bạn nên chụp X-quang để phát hiện gãy xương và bệnh thoái hóa khớp.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp CT có thể giúp chẩn đoán các vấn đề về xương. Chụp CT năng lượng kép là một phương pháp chụp CT đặc biệt có thể xác định chính xác bệnh gout với hình ảnh sự lắng đọng tinh thể urat quanh khớp.
• Siêu âm: Siêu âm giúp đánh giá cấu trúc mô mềm bên trong và xung quanh khớp của bạn.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện các tổn thương ở các mô mềm như dây chằng, gân, sụn và cơ.

Nếu nghi ngờ có tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng, bác sĩ có thể phải xét nghiệm máu và đôi khi chọc dịch khớp để xác định nguyên nhân. Ngoài ra nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có nguy cơ mắc các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến, bác sĩ sẽ đề nghị các xét nghiệm chuyên sâu để chẩn đoán chính xác.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của cứng khớp

Chế độ sinh hoạt:

• Uống nhiều nước ít nhất 1,5 lít nước/ngày
• Bỏ rượu bia, thuốc lá
• Duy trì cân nặng bình thường
• Giảm căng thẳng bằng tập thiền, tập yoga và dành thời gian với bạn bè
• Tập thể dục mỗi ngày
• Làm việc, nghỉ ngơi hợp lý

Chế độ dinh dưỡng:

Vì cứng khớp có liên quan chặt chẽ đến tình trạng viêm nên ăn thực phẩm chống viêm có thể giúp giảm cứng khớp. Thực phẩm có xu hướng chống viêm bao gồm:

• Rau xanh
• Cá hồi, cá thu hoặc cá ngừ
• Dâu tây, quả việt quất, quả mâm xôi
• Quả óc chó hoặc hạnh nhân
• Dầu ô liu
• Nghệ

Thực phẩm cần hạn chế khi bị cứng khớp bao gồm:

• Đường, nước ngọt, nước uống có ga
• Thịt đỏ
• Thức ăn nhanh

Phương pháp phòng ngừa cứng khớp hiệu quả

Để phòng ngừa cứng khớp hiệu quả bạn cần phải:

• Quản lý cân nặng của bạn
• Hoạt động thường xuyên trong ngày
• Tập thể dục phù hợp với sức khỏe và tình trạng khớp của bạn
• Nhẹ nhàng kéo giãn các khớp của bạn mỗi ngày

Xem thêm: Phụ nữ 45-60 tuổi thuộc nhóm có nguy cơ đau nhức xương khớp cao