U xơ tử cung là bệnh lý phụ khoa thường gặp ở phụ nữ đang ngày càng diễn ra trên phổ rộng với mọi lứa tuổi, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể nguy hiểm tính mạng.

U xơ tử cung là một bệnh lý lành tính của cơ tử cung, biểu hiện là cơ trơn tử cung xuất hiện khối u lành tính. U xơ tử cung hiếm có khả năng chuyển biến thành khối u ác tính và cũng không làm tăng nguy cơ ung thư tử cung. 

Tùy thuộc vào vị trí, kích thước và số lượng khối u mà xuất hiện tình trạng xuất huyết tử cung hay không gây ra bất cứ triệu chứng lâm sàng nào. Nếu khối u nhỏ, không ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung đa phần sẽ có không có triệu chứng và chỉ được phát hiện tình cờ khi siêu âm ổ bụng thì chỉ cần theo dõi định kỳ. Nếu khối u to, đẩy lồi niêm mạc có thể gây xuất huyết tử cung bất thường, chèn ép xương chậu và ảnh hưởng đến các quan trong buồng tử cung như ống dẫn trứng, buồng trứng,… 

Sự xuất hiện của khối u có thể gây biến dạng lòng tử cung làm giảm khả năng thụ thai, tăng nguy cơ sảy thai và gây ra một số vấn đề xấu như thai chậm tăng trưởng, sinh non và nhau bong non. 

Nguyên nhân gây bệnh U xơ tử cung

Hiện nay, các nhà khoa học trên thế giới vẫn chưa xác định nguyên nhân chính xác gây u xơ tử cung. Tuy nhiên qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy u xơ là khối u phụ thuộc vào hormone estrogen và một phần hormone progesterone. Chính vì vậy, bệnh lý này thường gặp ở nữ giới trong giai đoạn sinh sản – đặc biệt là khi đang mang thai. 

Ảnh: Hiện chưa xác định được nguyên nhân gây ung thư tử cung.

Một số yếu tố được xác định có liên quan đến quá trình hình thành khối u lành ở cơ trơn tử cung: 

• Hormone: U xơ thường xuất hiện trong độ tuổi sinh sản và phát triển mạnh khi nồng độ estrogen, progesterone tăng cao. Thống kê cho thấy, hơn 70% trường hợp u xơ bắt đầu hình thành trong giai đoạn mang thai và có xu hướng giảm kích thước sau khi mãn kinh do nội tiết tố suy giảm. 
• Di truyền: Nữ giới có khả năng bị u xơ cao nếu cho mẹ, chị/ em gái và bà mắc bệnh lý này. 
• Do sẩy thai nhiều lần, hiếm muộn, vô sinh, sinh đẻ ít. 
• Người mắc chứng béo phì, thừa cân do chất insulin trong cơ thể suy giảm dẫn đến suy giảm sức đề kháng.
• Stress kéo dài. 
• Quan hệ bừa bãi, không lành mạnh. 
• Sử dụng các sản phẩm nội tiết vô tội vạ, không có chỉ dẫn và theo dõi của Bác sĩ/ Dược sĩ. 

Theo một số thống kê, các nhà khoa học còn chỉ ra một số yếu tố có thể làm tăng u xơ tử cung như: 

• Phụ nữ da đen có nguy cơ bị u xơ với các triệu chứng nghiêm trọng hơn so với các chủng tộc khác 
• Phụ nữ có kinh nguyệt sớm 
• Người thiếu vitamin D, dung nạp ít rau xanh, trái cây và sử dụng nhiều thịt đỏ
• Sử dụng nhiều rượu bia 

Những nhóm người này có nguy cơ mắc bệnh cao nên cần lưu ý kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh và kịp thời chữa trị. 

Triệu chứng bệnh U xơ tử cung 

Ảnh: Xuất huyết tử cung bất thường là triệu chứng mắc u xơ tử cung phổ biến.

Như đã trình bày, nhiều bệnh nhân u xơ tử cung không phát hiện mắc bệnh bởi không có biểu hiện lâm sàng khi ở giai đoạn đầu.  Các triệu chứng được biểu hiện tùy vào vị trí khối u phát triển hoặc khi khối u phát triển to, gây chèn ép. Theo đó, người bệnh có thể sẽ gặp các triệu chứng như: 

• Đau bụng khi giao hợp, đặc biệt là u xơ ở đáy tử cung và mặt trước tử cung 
• Xuất huyết tử cung bất thường (cường kinh, rong huyết và rong kinh) là triệu chứng thường gặp nhất ở nữ giới bị u xơ. Mức độ xuất huyết phụ thuộc vào kích thước và vị trí khối u. Do đó, người bệnh rơi vào tình trạng thiếu máu, dẫn đến hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi thường xuyên. 
• Xuất hiện các triệu chứng chèn ép hạ vị như táo bón, bí tiểu, tiểu nhiều lần, có cảm giác tiểu không hết, bụng tức nặng,… do khối u ở thành trước tử cung kích thích vùng bàng quang vùng trực tràng. U xơ có kích thước lớn có thể chèn ép tĩnh mạch chủ gây phù nề chi dưới và làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối. 
• Đau bụng kinh dữ dội (gặp ở hầu hết nữ giới bị u xơ) 
• Trong trường hợp u xơ xoắn (thường gặp ở u xơ có cuống) hoặc u xơ thoái hóa có thể gây đau cấp tính kèm sốt nhẹ, mức độ đau tăng lên khi chạm vào vùng dưới 
• Khí hư ra nhiều: người bị u xơ tử cung sẽ tiết ra nhiều khí hư bất thường, do niêm mạc tử cung bị kích thích,dịch trong, đôi khi loãng như nước. 
• Đau lưng dưới và đau vùng khung xương chậu dai dẳng không rõ nguyên nhân. 
• Vùng bụng dưới sưng to gây cảm giác nặng nề 

Đặc biệt, nếu u xơ tử cung xảy ra trong thời gian mang thai thì người bệnh có thể gặp các triệu chứng như: thai chậm tăng trưởng, sảy thai, ngôi thai bất thường do khối u chèn ép, tăng nguy cơ băng huyết khi sinh 

Các dấu hiệu của u xơ tử cung gần tương tự với nhiều bệnh phụ khoa. Do đó, nếu không phát hiện kịp thời, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai, người bệnh sẽ gặp nhiều biến chứng như băng huyết khi sinh nở, hay chảy máu kéo dài, sảy thai…ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống.