Tắc vòi trứng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ. Tuy nhiên không phải ai cũng nhận ra sớm các dấu hiệu cảnh báo của căn bệnh này. Cùng đi tìm hiểu những dấu hiệu tắc vòi trứng cụ thể cùng các thông tin liên quan khác qua bài viết dưới đây.

Tắc vòi trứng nguyên nhân phổ biến gây vô sinh

Vòi trứng là cơ quan quan trọng trong hệ sinh sản của nữ giới. Bộ phận này có nhiệm vụ vận chuyển trứng từ buồng trứng đến tử cung và tạo môi trường thuận lợi để tinh trùng gặp trứng. Khi vòi trứng bị tắc nghẽn, chức năng này bị gián đoạn, gây khó khăn thậm chí là ngăn cản quá trình thụ thai.

Hiện tượng bị tắc vòi trứng hay còn được gọi là vô sinh yếu tố ống dẫn trứng (Tubal Factor Infertility – TFI), là nguyên nhân phổ biến dẫn đến vô sinh, chiếm khoảng 25-35% các trường hợp vô sinh ở nữ giới. (1)

Trong một số trường hợp, tắc vòi trứng không có biểu hiện rõ ràng, dẫn đến phát hiện muộn, điều trị không kịp thời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản của nữ giới.

>> Xem thêm: Siêu Âm Có Phát Hiện Tắc Vòi Trứng Không?

Dấu hiệu tắc vòi trứng dễ nhận biết

Những dấu hiệu bị tắc vòi trứng thường không đặc hiệu nhưng có thể lưu ý qua các biểu hiện như đau bụng dưới thường xuyên, kinh nguyệt bất thường, khó khăn trong quan hệ tình dục, khó tiểu hoặc tiểu đau… Cụ thể:

• Đau bụng dưới thường xuyên: Đau âm ỉ hoặc dữ dội, nhất là trong kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi vận động mạnh.
• Kinh nguyệt bất thường: Kỳ kinh không đều, máu kinh ra ít hơn bình thường hoặc có màu sắc bất thường.
• Khó khăn khi quan hệ tình dục: Cảm giác đau rát, khó chịu trong quá trình quan hệ.
• Khó tiểu hoặc tiểu đau: Do áp lực từ các tổn thương hoặc viêm nhiễm vùng chậu.

Những dấu hiệu trên cũng có thể gây nhầm lẫn với những căn bệnh phụ khoa khác. Vì vậy, cách nhận biết tắc vòi trứng chính xác nhất chính là đi khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm và có phương pháp điều trị phù hợp.

Triệu chứng viêm tắc vòi trứng

Viêm tắc vòi trứng thường xảy ra khi có nhiễm trùng tại vùng chậu kéo dài. Các triệu chứng viêm tắc vòi trứng thường gặp là:

• Cảm giác mệt mỏi và sốt nhẹ kéo dài: Đây là dấu hiệu cơ thể đang chống lại tình trạng viêm nhiễm.
• Dịch âm đạo bất thường: Dịch có màu vàng, xanh hoặc mùi hôi khó chịu.
• Đau nhói vùng chậu: Cảm giác đau nhói vùng chậu thường xuyên. Đặc biệt xuất hiện sau các hoạt động như chạy, nhảy hoặc quan hệ tình dục.

Nguyên nhân gây ra tình trạng tắc ống dẫn trứng là gì?

Tắc vòi trứng có nhiều nguyên nhân gây ra, thường liên quan đến tình trạng viêm nhiễm hoặc các tổn thương trong cơ quan sinh sản. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra tình trạng tắc vòi trứng:

1. Viêm nhiễm vùng chậu (PID – Pelvic Inflammatory Disease)

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tắc vòi trứng. PID thường do vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục, như Chlamydia hoặc Gonorrhea, gây viêm nhiễm và hình thành sẹo trong vòi trứng. Tuy nhiên có đến 85% phụ nữ đã bị nhiễm Chlamydia không nhận ra rằng họ đã bị nhiễm. (2)

>> Suy buồng trứng có dẫn tới tắc ống dẫn trứng không? hãy tìm hiểu thêm về bệnh lý Suy buồng trứng nhé!

PGS. TS. BS. Lưu Thị Hồng, Tổng thư ký Hội Phụ Sản Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Y học Sinh sản Giới tính Việt Nam, cho biết:

“Hệ lụy của viêm nhiễm phụ khoa rất nhiều nếu không được điều trị đúng cách. Các viêm nhiễm phụ khoa không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ tình dục mà còn có thể gây tắc vòi trứng dẫn đến vô sinh.” (3)

2. Lạc nội mạc tử cung

Mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, có thể làm tắc vòi trứng do gây viêm và hình thành mô sẹo ở vùng chậu.

3. Mang thai ngoài tử cung

Mang thai xảy ra trong vòi trứng thay vì tử cung có thể làm tổn thương hoặc để lại sẹo sau điều trị, dẫn đến tắc nghẽn.

4. Phẫu thuật vùng chậu hoặc vùng bụng

Các can thiệp phẫu thuật như cắt u xơ tử cung, phẫu thuật ruột thừa viêm, hoặc phẫu thuật ổ bụng có thể để lại mô sẹo làm hẹp hoặc tắc vòi trứng.

5. Các yếu tố bẩm sinh

Dị tật bẩm sinh trong cấu trúc hoặc sự phát triển không bình thường của vòi trứng cũng có thể dẫn đến tình trạng tắc nghẽn.

6. Nhiễm trùng sau phẫu thuật hoặc sảy thai

Các nhiễm trùng này, nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây viêm và để lại di chứng tắc vòi trứng.

Theo ThS.BS Lê Quang Dương – Giám đốc Trung tâm Phát triển Sức khỏe Bền vững (VietHealth),

“Có nhiều nguyên nhân gây viêm tắc vòi trứng như quan hệ tình dục không an toàn, vệ sinh vùng kín kém, nạo phá thai không an toàn… do đó cần được thăm khám và làm các chẩn đoán cụ thể.”

Hậu quả của tắc vòi trứng khi không được điều trị kịp thời

Có nguy cơ dẫn đến vô sinh

Tắc vòi trứng là nguyên nhân gây vô sinh ở khoảng 20-30% phụ nữ gặp khó khăn trong việc mang thai. Nếu cả hai vòi trứng bị tắc, việc thụ thai tự nhiên gần như không thể xảy ra.

Tắc ống dẫn trứng có mang thai được không?

Nếu chỉ một bên vòi trứng bị tắc, phụ nữ vẫn có thể mang thai tự nhiên nhưng tỷ lệ thành công sẽ giảm. Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như chất lượng trứng, tinh trùng và sức khỏe tử cung.

Các phương pháp thông tắc vòi trứng khá phổ biến nhưng không đảm bảo thành công 100%. Tại Trung tâm Hiếm muộn & Y học giới tính – Bệnh viện Đa khoa Hà Nội, các trường hợp phụ nữ bị tắc vòi trứng sẽ được các bác sĩ lên phác đồ điều trị cụ thể. Trong trường hợp thông tắc vòi trứng bị thất bại, bắt buộc phải sử dụng các phương pháp khác như thụ tinh nhân tạo (IUI) hoặc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Các phương pháp này có thể nâng cao tỷ lệ mang thai cho các cặp vợ chồng hiếm muộn lên đến 87%.

Tuy vậy tỷ lệ thành công còn phụ thuộc vào tình trạng của mỗi người, tuổi tác, vấn đề bệnh lý cũng như tình trạng sức khỏe sinh sản của cả người chồng. Do vậy nếu như quan hệ đều đặn >6 tháng và không sử dụng biện pháp tránh thai nhưng không mang thai, hoặc có những triệu chứng tắc vòi trứng như trên, hãy đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời. Liên hệ tổng đài 0981 500 770 để được tư vấn và đặt lịch khám.

Thai ngoài tử cung

Khi vòi trứng bị tắc một phần, trứng đã thụ tinh có thể bị mắc kẹt và phát triển tại vòi trứng, dẫn đến thai ngoài tử cung. Đây là một biến chứng nguy hiểm, có thể gây vỡ vòi trứng và đe dọa tính mạng nếu như không được xử lý kịp thời.

Viêm nhiễm lan rộng

Nếu nguyên nhân tắc vòi trứng là do nhiễm trùng, vi khuẩn có thể lan sang các cơ quan khác trong vùng chậu, gây ra viêm vùng chậu và làm tổn thương sâu các cơ quan sinh sản.

>> Xem thêm: Cách chữa tắc vòi trứng tại nhà dễ áp dụng, an toàn!

Tắc vòi trứng bên phải và tắc vòi trứng trái: Có gì khác biệt?

Tắc vòi trứng bên phải và tắc vòi trứng trái đều ảnh hưởng đến khả năng thụ thai. Hai tình trạng này không có quá nhiều sự khác biệt từ các triệu chứng đến tác động tổng thể. Tuy nhiên có 1 số khác biệt nhỏ mà bạn có thể lưu ý như:

Triệu chứng đau

• Tắc vòi trứng bên phải: Thường gây ra cảm giác đau và khó chịu ở bụng dưới vùng bên phải. Cơn đau này có thể khiến mọi người nhầm lẫn với các vấn đề do ruột thừa hoặc buồng trứng bên phải.
• Tắc vòi trứng bên trái: Vị trí đau thường xuất hiện ở vùng dưới bên trái. Vì vậy có thể gây nhầm lẫn với các cơn đau do đại tràng hoặc buồng trứng bên trái.

Mang thai ngoài tử cung

Tắc bên nào thì bên đó có nguy cơ cao dẫn đến tình trạng mang thai ngoài tử cung do sự cản trở trứng di chuyển về tử cung. Nếu không được phát hiện và xử lý sớm có thể gây ra hiện tượng vỡ tử cung và đe dọa đến tính mạng của phụ nữ.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Tắc vòi trứng bên trái hay bên phải đều làm giảm khả năng thụ thai. Tuy nhiên nếu chỉ bị tắc 1 bên, bên còn lại vẫn hoạt động bình thường thì phụ nữ vẫn có khả năng mang thai, chỉ là tỷ lệ sẽ thấp hơn.

Nguyên nhân sự tắc nghẽn vòi trứng

Một số nguyên nhân như viêm nhiễm, chấn thương hoặc phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến ống dẫn trứng bên phải hoặc trái, tùy thuộc vào vị trí tổn thương. Ví dụ như, viêm ruột thừa thường liên quan đến tắc vòi trứng bên phải.

Các phương pháp chẩn đoán tắc vòi trứng

Để có thể chẩn đoán chính xác tình trạng tắc ống dẫn trứng, bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp y khoa hiện đại nhằm đánh giá tình trạng, vị trí tắc nghẽn và mức độ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Các phương pháp chẩn đoán tắc vòi trứng là:

Siêu âm vùng chậu

Siêu âm vùng chậu là bước đầu tiên để kiểm tra bất thường ở cơ quan sinh sản. Phương pháp này giúp phát hiện:

• Tình trạng tổn thương hoặc giãn nở bất thường của vòi trứng.
• Dịch ứ đọng (hydrosalpinx) trong vòi trứng, một dấu hiệu thường gặp ở người bị tắc vòi trứng.
  Siêu âm không xâm lấn và dễ thực hiện, nhưng chỉ có giá trị chẩn đoán sơ bộ.

Chụp X-quang tử cung vòi trứng (HSG)

Phương pháp này sử dụng thuốc cản quang được bơm vào tử cung và vòi trứng, sau đó chụp X-quang để quan sát:

• Tình trạng lưu thông trong vòi trứng.
• Vị trí và mức độ tắc nghẽn.
  Chụp HSG có độ chính xác cao, thường được áp dụng khi phụ nữ gặp khó khăn trong việc mang thai.

Nội soi ổ bụng

Đây là phương pháp tiên tiến và chính xác nhất để chẩn đoán tắc vòi trứng. Qua một ống nội soi nhỏ được đưa vào ổ bụng, bác sĩ có thể:

• Quan sát trực tiếp vòi trứng và các cơ quan sinh sản khác.
• Đánh giá mức độ tắc nghẽn và các tổn thương đi kèm như viêm dính hay u nang.
• Thực hiện can thiệp như thông tắc vòi trứng hoặc loại bỏ tổn thương ngay trong quá trình nội soi.
  Mặc dù hiệu quả, nhưng đây là kỹ thuật xâm lấn, yêu cầu gây mê và thực hiện trong môi trường y tế chuyên sâu.

Chụp cộng hưởng từ (MRI)

MRI ít phổ biến hơn nhưng có thể được chỉ định để đánh giá chi tiết cấu trúc và tình trạng của vòi trứng khi cần. Đây là phương pháp không xâm lấn, nhưng thường được sử dụng trong các trường hợp đặc biệt.

Khi nào cần đi khám bác sĩ

Bạn nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa ngay khi gặp các dấu hiệu bất thường hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao:

• Đau bụng dưới kéo dài không rõ nguyên nhân, kinh nguyệt bất thường, hoặc khí hư có màu sắc lạ và mùi khó chịu.
• Khó thụ thai dù đã cố gắng từ 6 đến 12 tháng, đặc biệt ở phụ nữ trên 35 tuổi.
• Có tiền sử bệnh lý liên quan như viêm vùng chậu, nạo phá thai, hoặc từng mang thai ngoài tử cung.

Việc phát hiện sớm và điều trị tắc vòi trứng kịp thời không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ vô sinh mà còn bảo vệ sức khỏe tổng thể của bạn.

Tắc vòi trứng có thể điều trị thông qua phẫu thuật, tuy nhiên không phải lúc nào cũng thành công. Việc thành công phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như: độ tuổi của bạn (càng trẻ càng tốt), vị trí tắc nghẽn, mức độ ảnh hưởng cũng như nguyên nhân gây tắc nghẽn. Sau phẫu thuật, cơ hội mang thai có thể lên đến 20% – 40%. (2)

Vì vậy nếu như xuất hiện những dấu hiệu tắc vòi trứng, bạn hãy đi khám ngay để biết được chính xác tình trạng bệnh và có những giải pháp kịp thời trước khi xảy ra những biến chứng nguy hiểm.

Câu hỏi thường gặp

1. Tắc vòi trứng có chữa được không?

Hoàn toàn có thể, tùy vào mức độ tắc nghẽn. Phương pháp điều trị phổ biến là thông tắc vòi trứng, phẫu thuật hoặc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

2. Tắc ống dẫn trứng có gây đau không?

Có, đặc biệt là đau âm ỉ vùng chậu, đau khi quan hệ hoặc đau khi hành kinh.

3. Điều trị tắc vòi trứng có tốn nhiều thời gian không?

Điều này phụ thuộc vào phương pháp điều trị và tình trạng cụ thể. Một số trường hợp cần thời gian dài để theo dõi và phục hồi.

NGUỒN THAM KHẢO:

1. “The Burden of Infertility: Global Prevalence and Women’s Voices from Around the World”, https://www.mhtf.org/2017/01/18/the-burden-of-infertility-global-prevalence-and-womens-voices-from-around-the-world/    (23/11/2024)
2. “The Symptoms, Causes, Diagnosis and Treatment of Blocked Fallopian Tubes”, https://positivestepsfertility.com/infertility-causes/blocked-fallopian-tubes/ (23/11/2024)
3. “Các nguyên nhân tiềm ẩn làm tắc vòi trứng gây vô sinh và cách phòng ngừa hiệu quả”, https://suckhoedoisong.vn/cac-nguyen-nhan-tiem-an-lam-tac-voi-trung-gay-vo-sinh-va-cach-phong-ngua-hieu-qua-169221125173326242.htm#:~: (23/11/2024)