Vô sinh nam là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng sinh con thậm chí tác động tiêu cực đến tâm lý và cả hạnh phúc gia đình. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu vô sinh ở nam giới như yếu sinh lý, rối loạn cương dương, hay chất lượng tinh trùng kém có thể giúp điều trị hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin quan trọng về nguyên nhân và giải pháp cho vô sinh nam, giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Thực trạng vô sinh nam giới

Vô sinh nam đang ngày càng trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong xã hội hiện đại. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều cặp đôi gặp khó khăn trong việc thực hiện ước mơ làm cha mẹ. Theo thông tin từ Đại học Y North Carolina (UNC), khoảng 30% các trường hợp vô sinh là do nam giới, và nguyên nhân từ cả hai vợ chồng chiếm thêm khoảng 20%, nâng tổng tỷ lệ vô sinh do các yếu tố từ nam giới lên khoảng 50%​ (1). Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý của nam giới mà còn gây áp lực lớn lên mối quan hệ gia đình.

>> Đăng kí thăm khám vô sinh hiếm muộn ở nam giới ngay tại bệnh viện Đa Khoa Hà Nội!

Đáng chú ý, các dấu hiệu vô sinh ở nam giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện. Nhiều người không để ý hoặc chủ quan với những bất thường nhỏ, dẫn đến việc phát hiện muộn và làm giảm hiệu quả điều trị. Việc nâng cao nhận thức và kiểm tra sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị vô sinh do nam giới.

7 dấu hiệu vô sinh ở nam giới

BS CKI Trương Văn Phi, Trưởng Đơn nguyên Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Hà Nội cho biết: “Ở Việt Nam có 1 quan điểm, cứ vô sinh là nghĩ đến nguyên nhân là do người vợ nhưng không nghĩ đến là tỷ lệ vô sinh do nam giới cũng rất cao. Bởi thế mọi người thường chủ quan, không thăm khám và cũng không biết tinh trùng của mình đang ở mức độ nào. Khi đi khám thì mới phát hiện mình bị tinh trùng yếu.”

Hiểu rõ sức khỏe sinh sản của bản thân thông qua thực hiện khám hiếm muộn và xét nghiệm vô sinh nam qua tinh dịch đồ là cách nhận biết vô sinh ở nam chính xác nhất. Tuy nhiên có những dấu hiệu lâm sàng dễ nhận biết mà nam giới nên lưu ý. Dưới đây là cách kiểm tra vô sinh ở nam giới thông qua 7 dấu hiệu dễ nhận biết:

[elementor-template id=”3467″]

1.   Rối loạn cương dương

Rối loạn cương dương là tình trạng dương vật không thể đạt hoặc duy trì độ cương cứng đủ lâu để hoàn thành quá trình giao hợp. Đây là dấu hiệu phổ biến của vấn đề sức khỏe nam giới, có thể xuất phát từ yếu tố tâm lý như căng thẳng, lo âu hoặc nguyên nhân sinh lý như tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc rối loạn nội tiết tố.

Theo Hiệp hội Niệu học Hoa Kỳ, rối loạn cương dương (ED) ảnh hưởng đến khoảng 30 triệu nam giới tại Hoa Kỳ và đang gia tăng ở các nhóm tuổi trẻ hơn. Ngoài ra, tỷ lệ mắc bệnh ED trên toàn cầu dự kiến sẽ vượt qua 300 triệu người vào năm 2025.(2)

2.   Tinh trùng bất thường

Tinh trùng bất thường là một trong những dấu hiệu vô sinh ở nam giới mà mọi người cần phải lưu ý. Các bất thường có thể bao gồm: tinh trùng loãng, vón cục, hoặc có màu sắc bất thường.

• Tinh trùng loãng thường cho thấy số lượng tinh trùng ít hoặc mật độ thấp, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
• Tinh trùng vón cục, có thể là do viêm nhiễm hoặc rối loạn trong ống dẫn tinh, làm suy giảm chất lượng tinh trùng và khả năng di chuyển.
• Màu sắc tinh dịch bất thường, như màu vàng hoặc lẫn máu, có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc tổn thương.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, nam giới có thể bị azoospermia, tức là không có tinh trùng trong tinh dịch khi xuất tinh. Tình trạng này có thể do tắc nghẽn đường dẫn tinh hoặc rối loạn chức năng sản xuất tinh trùng ở tinh hoàn. Các vấn đề này cần được kiểm tra và điều trị kịp thời để cải thiện cơ hội sinh sản.

3.   Đau, sưng hoặc xuất hiện khối u ở tinh hoàn

Đau nhức, sưng hoặc xuất hiện khối u bất thường tại tinh hoàn là những dấu hiệu cần được kiểm tra ngay lập tức. Các nguyên nhân có thể bao gồm viêm mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc ung thư tinh hoàn. Ung thụ tinh hoàn tuy hiếm gặp nhưng là loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới trong độ tuổi từ 15 đến 35.

4.   Suy giảm ham muốn tình dục

Ham muốn tình dục giảm sút thường liên quan đến sự suy giảm hormone testosterone – hormone chính quyết định chức năng sinh sản nam giới. Testosterone thấp không chỉ làm giảm ham muốn mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất tinh trùng, gây khó khăn trong việc thụ thai.

5.   Rối loạn xuất tinh

Các vấn đề như xuất tinh sớm, xuất tinh ngược dòng hoặc không thể xuất tinh là những rối loạn xuất tinh thường gặp ở nam giới bị vô sinh, là một trong những triệu chứng vô sinh ở nam điển hình. Xuất tinh ngược dòng, khi tinh dịch đi ngược vào bàng quang thay vì ra ngoài, thường liên quan đến các vấn đề thần kinh hoặc hậu quả sau phẫu thuật.

6.   Bất thường ở vùng sinh dục

Các bất thường bẩm sinh hoặc mắc phải như dương vật nhỏ bất thường, tinh hoàn không nằm trong bìu (tinh hoàn ẩn) hoặc tổn thương tại vùng sinh dục đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản. Đặc biệt, tinh hoàn ẩn nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến nguy cơ vô sinh và ung thư tinh hoàn cao hơn.

7.   Không có con sau một thời gian dài quan hệ

Nếu hai vợ chồng quan hệ tình dục đều đặn không sử dụng biện pháp tránh thai trong hơn 12 tháng nhưng vẫn chưa có con, đây là dấu hiệu rõ rệt của vấn đề vô sinh. Theo các chuyên gia, khoảng 15% các cặp vợ chồng trên toàn thế giới gặp phải tình trạng này, và việc kiểm tra sức khỏe sinh sản cả hai bên là cần thiết để tìm ra nguyên nhân cụ thể. (3)

TTUT, PGS, TS Trịnh Thế Sơn, Giám đốc Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội chia sẻ rằng:

“Việc phát hiện sớm vô sinh hiếm muộn đối với người bệnh có rất nhiều ích lợi. Thứ nhất, nó giúp người bệnh tận dụng được “thời gian vàng” trong quá trình điều trị. Thứ hai, phát hiện sớm và điều trị sớm góp phần giảm chi phí, hạn chế nguy cơ bệnh nặng và không để lại di chứng. Nói ngắn gọn, phát hiện và điều trị vô sinh hiếm muộn càng sớm, tỷ lệ thành công càng cao và ngược lại”.

Nguyên nhân gây vô sinh ở nam

Vô sinh nam có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả các yếu tố di truyền, môi trường và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới điển hình:

Bất thường tinh trùng

Khoảng 90% các trường hợp vô sinh do nam giới có liên quan đến chất lượng tinh trùng, bao gồm:

• Số lượng tinh trùng thấp.
• Tinh trùng có hình dạng bất thường.
• Tinh trùng di chuyển yếu (giảm khả năng di động).

Các yếu tố này làm giảm khả năng thụ tinh thành công. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chất lượng tinh trùng đã suy giảm đáng kể trong vài thập kỷ qua, một phần do lối sống không lành mạnh và ô nhiễm môi trường. Việc thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ là cách hiệu quả để phát hiện vấn đề này. (4)

Rối loạn hormone

Hormone sinh dục nam, chủ yếu là testosterone, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất tinh trùng. Các vấn đề về hormone như thiếu hụt testosterone hoặc rối loạn các hormone tuyến yên và vùng dưới đồi có thể dẫn đến sự suy giảm sản xuất tinh trùng. Điều này có thể xảy ra do các bệnh lý nội tiết hoặc thậm chí các yếu tố di truyền.

Bệnh lý tinh hoàn

Các bệnh lý ảnh hưởng đến tinh hoàn cũng là nguyên nhân quan trọng. Một trong những vấn đề phổ biến là giãn tĩnh mạch tinh (varicocele), có thể làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng do ảnh hưởng đến nhiệt độ và lưu thông máu trong tinh hoàn. Các tình trạng như tinh hoàn lọc (cryptorchidism) và viêm tinh hoàn do nhiễm trùng hoặc tổn thương cũng có thể dẫn đến vô sinh.

Tác nhân ngoại lai

Lối sống không lành mạnh và các yếu tố môi trường là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Thuốc lá, rượu bia, sử dụng các chất kích thích và môi trường làm việc có nguy cơ (ví dụ: phơi nhiễm với hóa chất độc hại) có thể làm giảm chất lượng tinh trùng. Stress kéo dài cũng là một yếu tố có thể ảnh hưởng đến mức độ hormone và khả năng sinh sản của nam giới.

Giải pháp điều trị vô sinh ở nam giới

Vô sinh ở nam có chữa được không?

Tin vui cho các đáng mày râu là vô sinh ở nam giới có thể hoàn toàn chữa trị thành công nếu như được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Với sự tiến bộ của y học hiện đại, nhiều nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới có thể được điều trị hiệu quả. Các phương pháp chữa vô sinh nam giới đang ngày càng trở nên đa dạng và hiệu quả hơn, giúp các cặp vợ chồng hiện thực hóa giấc mơ làm cha mẹ.

Các phương pháp điều trị vô sinh nam

Thuốc điều trị:

• Với các trường hợp vô sinh do rối loạn hormone, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giúp điều chỉnh lại mức độ hormone sinh dục, chẳng hạn như testosterone hoặc các thuốc kích thích sản xuất tinh trùng.
• Nếu vô sinh do nhiễm trùng, kháng sinh có thể được sử dụng để điều trị các bệnh lý viêm nhiễm, như viêm tuyến tiền liệt hoặc viêm tinh hoàn.

Phẫu thuật:

• Đối với các vấn đề cấu trúc như giãn tĩnh mạch tinh (varicocele) hoặc tắc nghẽn ống dẫn tinh, phẫu thuật là giải pháp phổ biến. Phẫu thuật giúp điều chỉnh các bất thường này, giúp cải thiện khả năng sản xuất và di chuyển của tinh trùng.
• Một số trường hợp phẫu thuật cũng bao gồm các thủ thuật lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn (TESA) hoặc từ ống dẫn tinh (PESA) khi không có tinh trùng trong tinh dịch.

Bác sĩ CKI Trương Văn Phi chia sẻ thêm về các trường hợp vô sinh ở nam và hướng điều trị cụ thể như sau:

1. Đối với trường hợp bất sản ống dẫn tinh: Tinh hoàn vẫn hoạt động bình thường và sản xuất tinh trùng, nhưng tinh trùng không thể di chuyển qua ống dẫn tinh để xuất ra ngoài và thụ thai tự nhiên. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thủ thuật PESA (hút tinh trùng từ mào tinh). Phương pháp này sử dụng kim chọc vào mào tinh để lấy mẫu dịch và quan sát dưới kính hiển vi. Nếu phát hiện có tinh trùng, sẽ tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) kết hợp với trứng của người vợ.
2. Đối với trường hợp không có tinh trùng khi xét nghiệm tinh dịch đồ: Khi tinh hoàn có khả năng sinh tinh kém, thường liên quan đến tình trạng teo tinh hoàn. Lúc này, bệnh nhân cần được đánh giá chuyên sâu bằng xét nghiệm nhiễm sắc thể và AZF.

• Nếu kết quả cho thấy nhiễm sắc thể bình thường và AZF không bị mất đoạn hoặc chỉ mất các đoạn C, D, E hoặc F, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật Micro-TESE (mổ vi phẫu). Phương pháp này giúp tìm kiếm vùng mô tinh hoàn có ống sinh tinh giãn nở, với khả năng phát hiện tinh trùng cao nhất.
• Trong trường hợp AZF mất đoạn A, B hoặc cả hai đoạn A và B, khả năng tìm thấy tinh trùng rất thấp. Người bệnh cần được tư vấn chuyên sâu bởi các bác sĩ chuyên khoa để đưa ra hướng điều trị và chỉ định phù hợp nhất.

Việc xác định đúng nguyên nhân và lựa chọn phương pháp can thiệp phù hợp đóng vai trò quan trọng trong điều trị vô sinh nam, giúp tăng khả năng thành công cho các cặp vợ chồng hiếm muộn.

Hỗ trợ sinh sản:

• Với các trường hợp vô sinh nam nghiêm trọng hoặc khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, hỗ trợ sinh sản là lựa chọn tốt. Hai phương pháp phổ biến là IUI (bơm tinh trùng vào tử cung) và IVF (thụ tinh trong ống nghiệm).
• IUI là phương pháp đưa tinh trùng đã được xử lý vào tử cung của người vợ, giúp tinh trùng tiếp cận với trứng dễ dàng hơn. IVF là phương pháp kết hợp trứng và tinh trùng bên ngoài cơ thể, sau đó đưa phôi vào tử cung của người phụ nữ.

IUI và IVF là hai phương pháp điều trị vô sinh hiếm muộn phổ biến, giúp các cặp vợ chồng mong con lâu năm hiện thực hóa giấc mơ làm cha mẹ.

Chi phí điều trị vô sinh nam

Chi phí điều trị vô sinh do nam giới có sự chênh lệch lớn tùy thuộc vào phương pháp điều trị, mức độ nghiêm trọng của tình trạng vô sinh và địa điểm thực hiện. Các phương pháp như dùng thuốc điều trị hoặc phẫu thuật đơn giản thường có chi phí thấp hơn, trong khi các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IUI và IVF có chi phí cao hơn.

Bên cạnh đó, chi phí còn phụ thuộc vào các yếu tố như cơ sở y tế, bác sĩ chuyên khoa và tình trạng sức khỏe của cả hai vợ chồng. Để có sự tư vấn chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, bạn nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia và bác sĩ hỗ trợ sinh sản.

Nếu như nhận thấy có những dấu hiệu của vô sinh nam, hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín để khám hiếm muộn để phát hiện kịp thời, tìm ra nguyên nhân và điều trị hiệu quả. Tại Trung tâm Hiếm muộn & Y học giới tính thuộc Bệnh viện Đa khoa Hà Nội, đội ngũ bác sĩ và chuyên gia là những người có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong điều trị các vấn đề vô sinh, hiếm muộn nam giới. Trung tâm đặc biệt tập trung xử lý những ca khó như vô tinh, tinh trùng yếu hay chất lượng tinh trùng kém.

Với việc không ngừng cập nhật và ứng dụng các kỹ thuật y học hiện đại, trung tâm đã triển khai thành công nhiều phương pháp tiên tiến, mang lại hy vọng và cơ hội có con cho các cặp vợ chồng gặp tình trạng hiếm muộn do nam giới.

ThS. BS Nguyễn Văn Long, Bác sĩ Lâm Sàng Trung tâm Hiếm muộn & Y học giới tính Hà Nội cho biết:

“Đối với phương pháp thụ tinh nhân tạo thì việc điều trị ở nam và nữ đều cần đáp ứng những yêu cầu nhất định để mang đến hiệu quả cao. Đối với nam, phải có sự bình thường về tinh trùng bao gồm bình thường về số lượng và chất lượng của tinh trùng. Tuy nhiên, ngay cả khi tinh trùng gặp bất thường nghiêm trọng, nhờ sự phát triển của y học hiện đại, vẫn có thể thực hiện IVF. Chúng tôi thường chỉ cần dùng đến vài con tinh trùng khỏe mạnh thôi cũng đã có thể làm thụ tinh trong ống nghiệm được rồi. Quan trọng là còn điều trị bên phía người vợ nữa.”

XEM THÊM >> Dấu hiệu vô sinh ở nữ

Câu hỏi thường gặp

Vô sinh có tinh trùng không?

Vô sinh ở nam không có nghĩa là không có tinh trùng. Một số trường hợp vô sinh vẫn có tinh trùng nhưng tinh trùng yếu, số lượng ít hoặc bất thường về hình dạng, khiến khả năng thụ thai giảm. Tuy nhiên, cũng có trường hợp vô sinh do không có tinh trùng trong tinh dịch (vô tinh).

Tinh trùng vón cục có bị vô sinh không?

Tinh trùng vón cục có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh nếu các yếu tố như chất lượng tinh trùng và khả năng di động bị giảm. Tuy nhiên, không phải cứ bị tinh trùng vón cục là sẽ vô sinh, nhưng vẫn cần kiểm tra để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời nếu cần.

Yếu sinh lý có bị vô sinh không?

Yếu sinh lý không trực tiếp gây vô sinh, nhưng nếu yếu sinh lý liên quan đến các vấn đề như giảm ham muốn, rối loạn cương dương hoặc xuất tinh sớm, thì nó có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.

Xuất tinh nhiều có vô sinh không?

Xuất tinh nhiều không gây vô sinh, nhưng nếu xuất tinh quá nhiều trong một khoảng thời gian ngắn, có thể dẫn đến giảm chất lượng tinh trùng do quá trình tái sản xuất tinh trùng chưa kịp hồi phục. Tuy nhiên, yếu tố này không thường xuyên dẫn đến vô sinh.

Chữa bệnh vô sinh bằng OVAQ1 SpermQ, thực hư thế nào?

OVAQ1 và SpermQ là các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ sức khỏe sinh sản, nhưng chưa có đủ bằng chứng khoa học vững chắc về hiệu quả của chúng trong việc điều trị vô sinh. Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.

Phát hiện sớm các dấu hiệu vô sinh ở nam giới giúp tăng cường cơ hội điều trị thành công. Để được hỗ trợ tốt nhất, hãy liên hệ 0981500770 để nhận tư vấn từ các chuyên gia y tế uy tín của Bệnh viện Đa khoa Hà Nội ngay khi nhận thấy những biểu hiện bất thường.

NGUỒN THAM KHẢO:

1. “Male Fertility”, https://www.med.unc.edu/urology/patientcare/adult-non-cancer/male-fertility/, (16/12/2024)
2. “Erectile and Sexual Dysfunction”, https://med.virginia.edu/urology/for-patients-and-visitors/mens-health-practice/erectile-and-sexual-dysfunction/, (16/12/2024)
3. “Understanding Infertility: A Global Perspective”, https://elanhealthcare.ca/blogs/health-blog/understanding-infertility-a-global-perspective, (16/12/2024)
4. “How does sperm motility affect fertility?”, https://www.medicalnewstoday.com/articles/320160#what-is-sperm-motility (16/12/2024)